Ứng dụng IoT trong robot đang dần trở thành cầu nối giữa công nghệ hiện đại và thế giới học tập của trẻ. Nhưng liệu trẻ nhỏ có thể tiếp cận khái niệm “Internet vạn vật” phức tạp này?
Thực tế, với cách tiếp cận phù hợp, IoT không hề xa lạ với trẻ. Trái lại, thông qua robot, một người bạn thông minh và sinh động, trẻ có thể khám phá những kiến thức công nghệ tưởng chừng “cao siêu” một cách tự nhiên, nhẹ nhàng và đầy hứng thú.
IoT là gì? Vì sao robot có thể trở thành cánh cửa đưa trẻ đến với công nghệ hiện đại?
IoT (Internet of Things) hay còn gọi là Internet vạn vật, là khi các thiết bị có thể kết nối với nhau và với Internet để trao đổi dữ liệu, ra lệnh hoặc tự động phản hồi. Khi một chiếc robot biết nhận tín hiệu từ cảm biến, gửi dữ liệu đến điện thoại của bé, hay tự điều chỉnh đường đi dựa vào môi trường, đó chính là một ứng dụng IoT.
Robot tích hợp IoT thường có khả năng kết nối Wifi hoặc Bluetooth, đi kèm cảm biến (âm thanh, ánh sáng, vật cản…) và đôi khi còn có app để theo dõi hoạt động từ xa. Nhờ đó, trẻ không chỉ điều khiển robot, mà còn hiểu được nguyên lý kết nối, tương tác và tự động hóa, những yếu tố cốt lõi trong thế giới công nghệ ngày nay.
Trẻ học được gì từ robot có ứng dụng IoT?
Nhiều phụ huynh cho rằng robot thông minh chỉ phù hợp với trẻ lớn. Nhưng thực tế, nếu chọn đúng sản phẩm, trẻ từ 5–6 tuổi đã có thể làm quen với ứng dụng IoT trong robot. Không cần học thuật, bé sẽ học qua chơi và khám phá:
-
Hiểu nguyên lý kết nối: Bé thấy robot phản ứng khi đưa tay đến gần, hoặc dừng lại khi gặp vật cản, từ đó nhận biết cảm biến là gì và vì sao robot “biết” được như vậy.
-
Tư duy lập trình và logic: Một số dòng robot cho phép bé lên lệnh qua app hoặc sắp xếp khối lệnh để robot thực hiện hành trình. Bé sẽ hình thành khả năng tư duy tuần tự, dự đoán kết quả, và điều chỉnh sai sót – nền tảng của lập trình.
-
Khám phá nguyên nhân – kết quả: Khi robot phát tín hiệu, bé phải tìm hiểu lý do (ví dụ: nhiệt độ cao, vật cản phía trước, pin yếu…). Điều này giúp trẻ tăng khả năng phân tích và giải quyết vấn đề.
-
Tăng hứng thú học công nghệ: Việc điều khiển robot từ xa qua điện thoại, xem dữ liệu từ cảm biến hay nhận thông báo… khiến trẻ thấy công nghệ thú vị và gần gũi hơn bao giờ hết.
Với những lợi ích đó, ứng dụng IoT trong robot không chỉ là “công nghệ của người lớn” mà còn là món quà tuyệt vời để khơi gợi đam mê học hỏi cho trẻ.
Gợi ý 5 dự án nhỏ giúp trẻ học IoT qua robot tại nhà
Tại Mykingdom STEAM, chúng tôi luôn khuyến khích phụ huynh đồng hành cùng con qua các hoạt động khám phá nhẹ nhàng nhưng giàu tính ứng dụng. Dưới đây là một số dự án đơn giản mà bạn có thể cùng con thực hiện với robot có ứng dụng IoT:
Robot dò đường tránh vật cản
Chỉ cần một chú robot có cảm biến hồng ngoại hoặc siêu âm, bé có thể tạo thử thách trong nhà bằng các vật cản (gối, chai nước…) rồi quan sát robot tự tránh. Trẻ sẽ rất hào hứng khi thấy robot “biết đường đi”, từ đó tìm hiểu vì sao nó làm được như vậy.
Xem thêm: 4 điều có thể bạn chưa biết về robot né chướng ngại vật
Robot đo nhiệt độ phòng
Một số robot có cảm biến nhiệt hoặc có thể gắn thêm thiết bị đo. Bé có thể kiểm tra nhiệt độ các phòng trong nhà, ghi lại và nhận xét vì sao phòng này nóng, phòng kia mát. Hoạt động này giúp trẻ hiểu khái niệm thu thập dữ liệu và ra quyết định dựa trên số liệu thực tế.
Điều khiển robot từ xa bằng điện thoại
Nếu nhà có robot kết nối Bluetooth hoặc Wifi, hãy hướng dẫn bé dùng app để điều khiển từ xa. Trẻ sẽ rất thích thú khi bấm nút trên điện thoại và thấy robot phản hồi ngay lập tức. Đây là trải nghiệm đầu tiên giúp trẻ làm quen với việc kết nối và điều khiển qua mạng – một trong những ứng dụng IoT phổ biến nhất.
Xem thêm: Hướng dẫn chế tạo xe robot điều khiển bằng Bluetooth tại nhà
Thiết lập hành trình cho robot giao thư
Bạn và bé có thể thiết kế một “nhiệm vụ”: robot mang thư từ bàn học đến cửa phòng. Bé sẽ lập trình đường đi (bằng khối lệnh hoặc điều khiển), và theo dõi kết quả. Sau đó, bạn có thể thay đổi thử thách (đặt vật cản mới, đổi thư mới…) để bé tiếp tục sáng tạo.
Lắp thêm cảm biến hoặc module mở rộng
Với trẻ lớn hơn, hãy khuyến khích con thử lắp thêm cảm biến (ánh sáng, chạm, âm thanh…) vào robot nếu sản phẩm hỗ trợ. Việc này giúp bé hiểu thêm về mạch điện, tín hiệu, và học cách thiết kế giải pháp riêng – một bước tiến lớn trong tư duy công nghệ.
Nên chọn robot nào có ứng dụng IoT cho trẻ em?
Hiện nay có nhiều dòng robot thông minh dành riêng cho trẻ với các mức độ khác nhau:
-
LEGO Education SPIKE Prime: Cho phép lắp ráp, lập trình và điều khiển từ xa, có thể tích hợp cảm biến để xây dựng robot có kết nối và phản ứng với môi trường.
-
Makeblock mBot: Tích hợp cảm biến ánh sáng, âm thanh, hồng ngoại; điều khiển qua app; phù hợp cho các dự án STEM tại nhà hoặc lớp học.
-
Robobloq Q-Scout: Điều khiển qua Bluetooth, có thể lập trình bằng khối lệnh và tích hợp cảm biến để thực hiện các phản ứng thông minh.
-
Matatalab: Cho phép mở rộng robot Matatalab với cảm biến vật cản, ánh sáng và âm thanh – hoàn toàn không cần màn hình.
Mykingdom STEAM luôn lựa chọn sản phẩm phù hợp với từng độ tuổi, đảm bảo trẻ được khám phá IoT qua robot một cách vui vẻ, dễ hiểu và an toàn qua các khóa học Trải nghiệm Robotics, Khám phá Robotics, Chinh phục Robotics từ cơ bản đến nâng cao, giúp phụ huynh dễ dàng thiết kế lộ trình học phù hợp nhất cho con ngay từ hôm nay.
Chúng ta đã biết 6 ứng dụng tuyệt vời của IoT (Internet of Things) trong đời sống và ứng dụng IoT trong robot cũng không phải điều xa lạ. Ngay từ lứa tuổi mầm non và tiểu học, nếu được tiếp cận qua các hoạt động chơi – học phù hợp, Mykingdom STEAM tin rằng, bằng cách bắt đầu từ những điều đơn giản ba mẹ hoàn toàn có thể đồng hành cùng con khám phá các ứng dụng IoT trong robot.
