STEM là gì? Đây là câu hỏi nhiều ba mẹ hiện đại đặt ra khi bắt đầu tìm hiểu về các phương pháp học tập giúp trẻ phát triển toàn diện trong thế kỷ 21. Không chỉ là xu hướng giáo dục toàn cầu, STEM còn là chiếc chìa khóa để trẻ khai phá tư duy, nuôi dưỡng đam mê khám phá và sẵn sàng cho tương lai. Nhưng STEM có thực sự phù hợp với trẻ nhỏ? Làm sao để áp dụng STEM tại nhà một cách hiệu quả? Hãy cùng Mykingdom khám phá từ A đến Z trong bài viết dưới đây.
STEM là gì? Vì sao ba mẹ nên quan tâm?
STEM là viết tắt của Science (Khoa học), Technology (Công nghệ), Engineering (Kỹ thuật) và Math (Toán học). Giáo dục STEM khuyến khích trẻ học qua trải nghiệm, đặt câu hỏi, giải quyết vấn đề và làm việc nhóm. Không giống cách học ghi nhớ truyền thống, STEM tập trung vào "học để làm" – tức là trẻ được tự tay tạo ra sản phẩm hoặc mô phỏng một tình huống thực tế.
Ba mẹ nên quan tâm đến STEM vì đây là phương pháp học tập:
-
Kích thích tư duy phản biện và sáng tạo từ sớm.
-
Hình thành kỹ năng giải quyết vấn đề và hợp tác.
-
Chuẩn bị nền tảng cho các ngành nghề tương lai trong thời đại số hóa.
Một ví dụ thực tế, bé Minh Khang (5 tuổi) sau khi tham gia lớp học STEM với LEGO đã biết phân biệt các dạng lực, hiểu khái niệm bánh răng và tự lắp một chiếc xe đẩy. Những điều tưởng như khó hiểu lại trở thành trò chơi lý thú nhờ cách học đầy cảm hứng từ STEM.
4 lĩnh vực STEM được áp dụng ra sao trong cuộc sống hàng ngày của trẻ?
Science (Khoa học): Trẻ có thể học về sự nổi – chìm thông qua việc thả đồ vật vào nước. Những trò chơi như làm núi lửa mini với baking soda và giấm cũng giúp trẻ khám phá phản ứng hóa học.
Technology (Công nghệ): Với sự hỗ trợ của robot đồ chơi, trẻ có thể học cách lập trình cơ bản thông qua việc điều khiển hướng đi, phản ứng cảm biến… Mykingdom có các sản phẩm như Robot lập trình LEGO Boost hay Botley phù hợp cho trẻ từ 5 tuổi trở lên.
Engineering (Kỹ thuật): Lắp ráp mô hình, xây cầu bằng que kem, hay tạo tháp bằng cốc giấy đều giúp trẻ hiểu về cấu trúc, trọng lực và sự cân bằng.
Math (Toán học): Đếm số, phân loại màu sắc, đo chiều dài bằng thước, so sánh kích thước – tất cả đều là hoạt động toán học trong cuộc sống.
Giáo dục STEM mang lại lợi ích gì cho trẻ nhỏ?
-
Phát triển tư duy logic và phân tích: Trẻ học cách chia nhỏ vấn đề, quan sát hiện tượng và đưa ra giải pháp.
-
Nâng cao khả năng sáng tạo: Khi trẻ được tạo ra sản phẩm của riêng mình, trẻ tự tin đưa ra ý tưởng mới.
-
Tăng cường kỹ năng xã hội: STEM khuyến khích trẻ làm việc nhóm, trao đổi, lắng nghe và thuyết trình.
-
Gắn kết giữa học và chơi: Trẻ không còn bị áp lực học tập mà cảm thấy học là một hành trình khám phá đầy niềm vui.
Gợi ý đồ chơi STEM chất lượng cho trẻ theo từng độ tuổi
Không cần đến những bộ công cụ đắt đỏ hay phòng lab hiện đại, bạn vẫn có thể giúp con làm quen với STEM tại nhà thông qua những món đồ chơi thông minh, vừa vui nhộn vừa phát triển trí tuệ. Dưới đây là những gợi ý được nhiều phụ huynh tin dùng, đến từ các thương hiệu uy tín và có mặt tại MyKingdom:
Dành cho trẻ mầm non (3–5 tuổi)
Ở độ tuổi này, trẻ cần đồ chơi mang tính khám phá, rèn luyện giác quan và phối hợp tay – mắt.
-
Bộ xếp hình nam châm: Giúp trẻ học hình học không gian, tư duy lắp ghép và xây dựng cấu trúc cơ bản.
-
Đồ chơi thí nghiệm đơn giản: Những bộ kit với các hoạt động như tạo cầu vồng, núi lửa phun trào, vừa an toàn, vừa kích thích trí tò mò.
-
LEGO Duplo – Chủ đề máy móc cơ bản: Thiết kế lớn, dễ cầm, giúp bé học cách ráp nối các chi tiết chuyển động như bánh xe, trục quay.
Dành cho trẻ tiểu học (6–10 tuổi)
Đây là giai đoạn vàng để trẻ tiếp cận STEM một cách bài bản và sáng tạo hơn.
-
Robot lập trình thông minh Lego Education SPIKE Essential: Trẻ có thể lắp robot theo hướng dẫn và lập trình chuyển động qua ứng dụng đơn giản.
-
Bộ lắp ráp kỹ thuật Engino STEM Heroes: Kết hợp giữa toán học – vật lý – kỹ thuật, giúp trẻ tìm hiểu các nguyên lý đòn bẩy, bánh răng, lực kéo.
-
Đồ chơi khám phá năng lượng mặt trời: Lắp ráp các mô hình chạy bằng pin mặt trời, từ xe hơi, quạt máy đến rô-bốt mini – giúp bé làm quen với năng lượng tái tạo.
Dành cho trẻ lớn (11 tuổi trở lên)
Với trẻ lớn, đồ chơi STEM cần mang tính thử thách cao hơn, tích hợp cả lập trình và điện tử.
-
Arduino Starter Kit cho trẻ em: Giúp con làm quen với tư duy lập trình và mạch điện tử cơ bản.
-
Robot lập trình AI nâng cao Gigo hoặc Makeblock: Có khả năng cảm biến, điều khiển từ xa, lập trình bằng Scratch hoặc Python – lý tưởng cho các dự án sáng tạo cá nhân.
-
Drone mini STEM: Dạy trẻ kiến thức về chuyển động, trọng lực và điều khiển thiết bị bay.
Gợi ý cách bắt đầu STEM tại nhà cho phụ huynh
Bạn hoàn toàn có thể giúp con tiếp cận STEM từ sớm mà không cần thiết bị đắt đỏ:
-
Cùng con quan sát và đặt câu hỏi: Tại sao cầu vồng xuất hiện? Vì sao bóng đèn sáng?
-
Tận dụng đồ chơi thông minh: Những bộ đồ chơi lắp ráp, robot đơn giản như LEGO Education, Engino, Gigo giúp trẻ học STEM tự nhiên qua chơi.
-
Thí nghiệm tại nhà: Làm núi lửa phun trào bằng baking soda, tạo cầu bằng que gỗ – đơn giản nhưng hiệu quả.
-
Tham gia workshop hoặc câu lạc bộ STEM: Tại các trung tâm như MyKingdom STEAM thường xuyên tổ chức lớp học thử, sự kiện trải nghiệm STEM miễn phí cho gia đình.
Vì sao STEM là xu hướng giáo dục trẻ toàn cầu?
Trong thời đại trí tuệ nhân tạo và công nghệ bùng nổ, kỹ năng sáng tạo và giải quyết vấn đề ngày càng quan trọng. STEM không chỉ giúp trẻ tiếp thu kiến thức hiện tại mà còn tạo ra tư duy thích nghi với những điều chưa từng có. Đó là lý do vì sao các quốc gia như Mỹ, Phần Lan, Nhật Bản... đã đưa STEM vào chương trình học chính thức từ bậc mầm non.
Ở Việt Nam, dù còn mới mẻ, nhưng ba mẹ hiện đại đang ngày càng quan tâm đến giáo dục STEM tại nhà. Đây chính là bước đệm để trẻ bước vào thế giới đầy thử thách một cách chủ động, tự tin và tràn đầy sáng tạo.
STEM không phải là xu hướng nhất thời, mà là một phương pháp giáo dục toàn diện, giúp trẻ học qua trải nghiệm và phát triển tư duy cần thiết cho thế kỷ 21.
Là phụ huynh, bạn không cần phải là chuyên gia công nghệ. Chỉ cần đồng hành, khơi gợi sự tò mò và tạo điều kiện cho con khám phá thế giới – STEM sẽ là món quà quý giá bạn dành cho tương lai con trẻ.
Tìm hiểu thêm về các khóa học STEM/STEAM cho trẻ tại: https://mykingdomsteam.edu.vn/pages/khoa-hoc-robotics.
