STEAM là gì? Đây là phương pháp giáo dục tích hợp Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Nghệ thuật và Toán học, giúp học sinh phát triển tư duy sáng tạo và kỹ năng giải quyết vấn đề. Tại sao giáo dục STEAM lại quan trọng trong giáo dục hiện đại?
STEAM là gì?
STEAM là viết tắt của năm lĩnh vực chính:
-
S - Science (Khoa học)
-
T - Technology (Công nghệ)
-
E - Engineering (Kỹ thuật)
-
A - Arts (Nghệ thuật)
-
M - Mathematics (Toán học)
STEAM là gì? STEAM là một phương pháp giáo dục tích hợp, kết hợp các lĩnh vực trên để giúp học sinh phát triển tư duy phản biện, khả năng giải quyết vấn đề và sáng tạo. So với phương pháp giáo dục truyền thống, STEAM nhấn mạnh vào việc học tập thông qua thực hành, nghiên cứu và thử nghiệm.
Sự khác biệt cơ bản giữa giáo dục truyền thống và STEAM
Giáo dục truyền thống
Giáo dục truyền thống là phương pháp giảng dạy lâu đời, trong đó giáo viên đóng vai trò trung tâm, cung cấp kiến thức theo sách vở và học sinh tiếp thu một cách thụ động. Các môn học thường được giảng dạy riêng biệt mà không có sự liên kết với nhau. Học sinh chủ yếu học qua lý thuyết, làm bài tập theo mẫu có sẵn và được đánh giá qua điểm số hoặc bài kiểm tra. Phương pháp này tập trung nhiều vào việc ghi nhớ thông tin hơn là ứng dụng vào thực tế, làm hạn chế việc phát triển tư duy sáng tạo và kỹ năng giải quyết vấn đề của người học.
Giáo dục STEAM
STEAM là gì? Giáo dục STEAM là phương pháp hiện đại, tích hợp năm lĩnh vực: Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Nghệ thuật và Toán học. Phương pháp này khuyến khích học sinh học tập thông qua thực hành, làm dự án và khám phá kiến thức theo hướng đa ngành. Thay vì chỉ học lý thuyết, học sinh được đặt vào các tình huống thực tế để tìm giải pháp, giúp rèn luyện tư duy sáng tạo, kỹ năng làm việc nhóm và khả năng ứng dụng kiến thức. Giáo viên đóng vai trò hướng dẫn, tạo điều kiện để học sinh tự tìm tòi và phát triển. Giáo dục STEAM giúp học sinh chuẩn bị tốt hơn cho tương lai, nơi công nghệ và đổi mới sáng tạo ngày càng quan trọng.
Sự khác biệt giữa STEM và STEAM
Trước khi STEAM ra đời, phương pháp STEM đã được áp dụng rộng rãi, tập trung vào bốn lĩnh vực: Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học. Tuy nhiên, với sự phát triển của xã hội, các chuyên gia giáo dục nhận ra rằng nghệ thuật (Art) đóng vai trò quan trọng trong việc giúp học sinh phát triển tư duy sáng tạo, thẩm mỹ và khả năng diễn đạt. Vì vậy, yếu tố "A" được thêm vào, tạo thành STEAM.
Sự khác biệt chính giữa STEM và STEAM nằm ở việc STEAM không chỉ giúp học sinh phát triển kỹ năng kỹ thuật mà còn khuyến khích khả năng tư duy sáng tạo và cảm nhận nghệ thuật trong giải quyết vấn đề.
Để tìm hiểu chi tiết hơn về hai phương pháp này, mời bạn đọc bài viết: Tìm hiểu STEAM khác STEM như thế nào?
Lợi ích của giáo dục STEAM
Học tập qua thực hành và phát triển tư duy sáng tạo
STEAM là gì? Giáo dục STEAM giúp học sinh không chỉ tiếp cận kiến thức lý thuyết mà còn khuyến khích áp dụng các kiến thức này vào thực tế. Các dự án thực tế giúp học sinh hiểu rõ hơn về cách áp dụng kiến thức vào cuộc sống. Và nghệ thuật đóng vai trò quan trọng trong việc giúp học sinh tư duy linh hoạt và đưa ra các giải pháp đột phá.
Rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề
Học sinh theo phương pháp STEAM thường được đặt vào các tình huống thực tế, nơi các bạn phải tìm ra giải pháp tối ưu cho một vấn đề cụ thể. Điều này giúp các bạn phát triển khả năng tư duy logic và đưa ra các giải pháp hợp lý hơn.
Phát triển kỹ năng làm việc nhóm
Học sinh tham gia các dự án STEAM thường phải làm việc theo nhóm, từ đó phát triển kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm và lãnh đạo.
Chuẩn bị cho tương lai
Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, nhu cầu về nhân lực có kỹ năng đa ngành ngày càng cao. STEAM giúp học sinh trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để thích ứng với thị trường lao động trong tương lai.
Ứng dụng của giáo dục STEAM trong thực tế
Trong trường học
Nhiều trường học trên thế giới đã tích hợp STEAM vào chương trình giảng dạy. Học sinh được khuyến khích tham gia vào các dự án như:
-
Xây dựng mô hình cầu bằng que kem, bìa cứng để hiểu về nguyên lý kỹ thuật.
-
Lập trình robot để hiểu về công nghệ và toán học, thực hiện nhiệm vụ đơn giản như di chuyển theo đường vẽ sẵn hoặc tránh chướng ngại vật.
-
Dùng các phần mềm thiết kế các poster, phần mềm tạo nhạc để sáng tác bài hát.
Trong các trung tâm giáo dục
Ngoài trường học, nhiều trung tâm giáo dục STEAM đã được thành lập nhằm giúp trẻ em tiếp cận với phương pháp này một cách bài bản. Các khóa học STEAM thường bao gồm lập trình, thiết kế đồ họa, khoa học ứng dụng và kỹ thuật chế tạo.
Mykingdom STEAM là một trung tâm giáo dục chuyên cung cấp các khóa học về STEAM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Nghệ thuật và Toán học) cho trẻ em. Trung tâm sử dụng 100% học cụ chính hãng từ LEGO Education và chương trình giảng dạy chuẩn Mỹ.
Mykingdom STEAM có các khóa học trải nghiệm Robotics, Khóa học Khám phá Robotics, Khóa học Chinh phục Robotics ứng dụng giáo dục STEAM cho trẻ thỏa sức sáng tạo và phát triển kỹ năng lập trình của mình.
Ứng dụng STEAM tại nhà
Ba mẹ có thể giúp con tiếp cận STEAM thông qua các hoạt động đơn giản như:
-
Thí nghiệm hóa học tạo núi lửa phun trào bằng baking soda và giấm.
-
Hướng dẫn trẻ sử dụng các ứng dụng lập trình như Scratch.
-
Cho trẻ vẽ tranh, làm thủ công kết hợp với khoa học.
-
Chơi các trò chơi như LEGO, xếp hình, giúp trẻ phát triển tư duy logic và sáng tạo.
STEAM là gì? Giáo dục STEAM đang trở thành xu hướng toàn cầu và ngày càng được mở rộng. Trong tương lai, STEAM sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, giúp thế hệ trẻ sẵn sàng đối mặt với những thách thức của thế kỷ 21. Tại Việt Nam, nhiều trường học và trung tâm giáo dục đã bắt đầu triển khai các chương trình STEAM, giúp học sinh có cơ hội tiếp cận với phương pháp giáo dục tiên tiến này.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về STEAM là gì và tầm quan trọng của giáo dục STEAM trong thực tế. Nếu bạn đang tìm kiếm phương pháp giáo dục phù hợp cho con em mình, STEAM chắc chắn là một lựa chọn đáng cân nhắc.